Güney Kore Lideri Neden Sıkıyönetim İlan Etti ve Şimdi Ne Olacak?
Güney Kore Cumhurbaşkanı, Salı gecesi ülke genelinde büyük bir şok yaratarak, neredeyse 50 yıl sonra ilk kez sıkıyönetim ilan etti.
Yoon Suk Yeol’un bu radikal kararı, geç saatte yapılan bir televizyon konuşmasında açıklandı. Konuşmasında “devlet karşıtı güçler” ve Kuzey Kore’den gelen tehditlerden bahsedildi. Ancak kısa süre içinde, sıkıyönetimin dış tehditlerden değil, Yoon’un kendi iç politik sorunlarından kaynaklandığı anlaşıldı.
Sıkıyönetim ilanı, halk arasında büyük tepkilere yol açtı. Binlerce kişi parlamentoya doğru yürüyerek protesto gösterileri düzenlerken, muhalefet milletvekilleri de harekete geçerek, bu kararın kaldırılması için acil bir oylama yapılmasını talep etti.
Sonuçta, Yoon’un hükümeti parlamentonun oylamasıyla geri adım atmak zorunda kaldı. Yoon, birkaç saat sonra parlamento oylamasını kabul etti ve sıkıyönetim kararını kaldırdı.
Şimdi ise Yoon, muhtemel bir görevden alma ve kendi partisinden bile ihraç edilme tehdidiyle karşı karşıya. Peki, bu kararın arka planında ne vardı?
Olayın Seyri Nasıl Gelişti?
Gözlemciler, Yoon’un adeta kuşatma altındaki bir başkan gibi hareket ettiğini belirtiyorlar. Salı gecesi yaptığı konuşmada, muhalefetin kendi hükümetine karşı yürüttüğü engellemeleri ve manipülasyonları anlatan Yoon, sıkıyönetimi ilan etme kararını “devlet karşıtı güçleri yok etmek” için aldığını söyledi.
Kararının ardından, askeri birlikler parlamentoya gönderildi. Askeri helikopterler parlamentonun çatısına indi, askeri ve polis güçleri meclise yerleştirildi. Yerel medya, maskeli ve silahlı askerlerin binaya girdiğini, parlamentodaki çalışanların ise onlara yangın tüpleriyle karşı koymaya çalıştığını gösteren görüntüler yayımladı.
Yerel saatle 23:00’te , askeri yetkililer protestoları yasakladılar ve medyayı hükümetin denetimine aldılar.
Ancak, Güney Koreli siyasetçiler, Yoon’un bu kararını yasadışı ve anayasaya aykırı olarak nitelendirdi. Yoon’un kendi partisinin lideri de bu adımı “yanlış bir hamle” olarak tanımladı.
Ülkenin en büyük muhalefet partisi lideri Lee Jae-myung, milletvekillerine parlementoya gitmeleri ve sıkıyönetim kararını geçersiz kılacak bir oylama yapmaları için çağrıda bulundu. Ayrıca, halkı da protesto için parlamentoya gelmeye davet etti.
“Tanklar, zırhlı personel taşıyıcıları ve silahlı askerler ülkeyi yönetecek… Vatandaşlarım, lütfen Milli Meclis’e gelin,” şeklinde çağrılar yaptı.
Binlerce kişi, parlamento binasının etrafında toplanarak “Sıkıyönetim istemiyoruz!” ve “Diktatörlüğü durdurun!” sloganları attı. Yerel medya, protestocularla polis arasında zaman zaman gerginlikler yaşandığını bildirdi, ancak askeri varlığa rağmen olaylar şiddetle sonuçlanmadı.
Ayrıca, milletvekilleri, engelleri aşarak oylama salonuna ulaşmayı başardı. Saat 01:00 civarında, Güney Kore parlamentosu, 300 üyeden 190’ının katılımıyla, Yoon’un sıkıyönetim kararını geçersiz kılan bir oylama yaptı.
Sıkıyönetimin Önemi Nedir?
Sıkıyönetim, acil bir durumda sivil otoritelerin işlevsiz hale geldiği ve askeri otoritelerin devreye girdiği geçici bir yönetim biçimidir. Güney Kore’de en son 1979’da, ülkenin o dönemdeki askeri lideri Park Chung-hee suikast sonucu öldürülüp darbe yapılmasının ardından ilan edilmişti.
O tarihten sonra, Güney Kore demokratik bir parlamenter rejime geçtiği için sıkıyönetim bir daha uygulanmamıştı. Ancak, Yoon, Salı günü yaptığı açıklamada bu kararı, ülkesini “devlet karşıtı güçlerden” korumak için aldığını söyledi. Kuzey Kore’ye karşı daha sert bir tutum benimseyen Yoon, bu karara karşı çıkan muhalefeti de Kuzey Kore sempatizanları olmakla suçladı.
Sıkıyönetim ilanı, askeriye ve polise olağanüstü yetkiler tanır. Bu durum, sivil hakların askıya alınması ve yasaların genellikle askeri denetim altına alınması anlamına gelir. Ancak, protestocular ve politikacılar bu yasakları hiçe sayarak parlamento binası önünde toplanmaya devam etti. Medyanın da, Yonhap ve diğer haber ajansları, normal şekilde yayın yapmayı sürdürdü.
Bundan Sonra Ne Olacak?
Yoon, aldığı kararla ülke içinde artan tepkilerle karşı karşıya kaldı. Onun bu hamlesi sadece anayasaya aykırı bir uygulama olarak görülmekle kalmadı, aynı zamanda siyaseten büyük bir yıkıma yol açtı. Parlamento, Yoon’un kararını yasadışı ilan etti ve sıkıyönetim kaldırıldı. Ancak, başkanın geleceği için tehlikeler henüz geçmiş değil. Yoon’un görevden alınması ve hatta partisinden ihraç edilmesi gibi gelişmeler gündemde.