İzmir’de Türkiye’nin en kapsamlı deprem araştırmaları ve risk azaltma projeleri sürüyor. Yapı envanteri ve zemin çalışmalarıyla beraber kara ve denizde depremsellik araştırması yürüten Büyükşehir, bütünlüklü bir bakış açısıyla İzmir’i gelecekte etkisine alabilecek riskleri belirliyor. 30 Ekim 2020’de meydana gelen İzmir depreminin ardından pilot bölge olarak Bornova’da zemin araştırması çalışmalarını tamamlayan İzmir Büyükşehir Belediyesi Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanlığı mikrobölgeleme çalışmalarına Karşıyaka ile devam edecek.
2 bin hektarlık alan taranacak
İlçe sınırları içerisinde yaklaşık 2 bin hektarlık bir alan için ihale süreci başlatıldı. Bornova’da olduğu gibi Karşıyaka’da da sondajlar, binlerce arazi ve laboratuvar deneyi ile jeofizik veri toplama çalışması yapılacak. Proje kapsamında ilçenin paleosismolojisi, tsunami tehlikesi ve zemin indeks özelliklerinin belirlenmesi hedefleniyor. Merkez 11 ilçede yürütülmesi planlanan mikrobölgeleme çalışmaları, kentin zemin yapısına ve risk durumuna göre aşamalı olarak yapılacak. Çalışmalar Karşıyaka’dan sonra Bayraklı, Konak ve Narlıdere ile devam edecek.
Karşıyaka’da 22 bin 554 binanın envanteri çıkarılacak
İzmir Büyükşehir Belediyesi mikrobölgeleme çalışması ile beraber Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi ile imzaladığı protokol ile Yapı Stoku Envanter Projesi ve bina kimlik belgesi çalışmalarını da yürütüyor. Yapı envanteri çalışmalarına, 30 Ekim İzmir depreminden en çok etkilenen Bayraklı’dan başlayan ekipler 33 bin 100 yapının envanterini çıkardı. Çalışmanın ikinci etabında Bornova’da 61 bin 673 yapının envanteri tamamlandı. Pilot bölge olarak belirlenen Bayraklı ve Bornova’daki çalışmaların tamamlanmasıyla birlikte toplam 94 bin 773 yapı için envanter çıkartılmış oldu. Yıl sonuna kadar Karşıyaka’da bulunan 22 bin 554 yapının envanterinin çıkarılması hedefleniyor. Çalışmanın uzun vadede kent bütününde bulunan 906 bin 115 yapıda tamamlanması planlanıyor.
Bornova’da neler yapıldı?
Bornova’da yaklaşık 7 bin hektarlık bir alanda mikrobölgeleme çalışması yapıldı. Bin 350 noktada açılan sondaj kuyularında 40 bin metre derinlikte sondaj yapıldı. Açılan kuyulardan alınan kaya ve toprak numuneleri üzerinde, laboratuvarda 28 bin deney yapıldı. Bornova Havzası’nı bir bütün olarak ele alan, bölgenin zayıf ve nitelikli zeminlerini belirleyecek çalışmalar sayesinde, yerleşime uygun alanlar belirlenecek. Doğrudan yapılaşmayı etkileyecek bilgilerin elde edileceği modelleme ile güvenle yaşanabilecek şehirler için sağlam zeminler netleştirilecek.
Yapı envanteri dönüşüm stratejisine altlık oluşturacak
Yapı envanteri çalışması ile binaların envanteri çıkarılarak, deprem etkisindeki davranışlarına göre önceliklendirmesi yapılacak. Böylelikle bölgesel bazlı sonuçlara ulaşılacak. Elde edilen bu sonuçlarla İzmir’e özgü kentsel iyileştirme modelleri ve dönüşüm stratejileri geliştirilecek. Ayrıca yapı envanteri projesi kapsamında her bir yapıya ait bina kimlik belgesi oluşturuluyor. Bina kimlik belgesi, kentlilerin yaşadığı bina hakkında en kapsamlı bilgiye etkin, aracısız ve hızlı bir şekilde doğrudan erişimesini sağlıyor. İzmir’de talep gelmesi halinde ücretsiz olarak ruhsatlı ve projeli konut türü yapılarda ön inceleme çalışması da yapılıyor. Bugüne kadar 6 bin yapı için başvuru yapıldı, inceleme çalışmaları devam ediyor.
Deprem Master Planı’na altlık oluşturacak
İzmir’de yürütülen yapı envanteri, depremsellik ve zemine ilişkin çalışmalar kent genelinde yaygınlaştırılacak. Deprem Master Planı’na altlık oluşturacak yapı-zemin etkileşiminden kaynaklı tüm tehlike ve riskler belirlenip gerekli önlemler alınacak. Yürütülen afet risk azaltma çalışmaları Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanan her tür ve ölçekteki mekânsal planlama süreçleriyle, arazi kullanım ve yapılaşma kararlarına yön verecek. Tüm veriler belediye tarafından yapılacak kentsel yenileme projelerine, büyük ölçekli yatırımların hazırlanmasına ve uygulanmasına altlık teşkil edecek.
